Onverwacht

Ik vroeg dit boek meteen aan toen ik hoorde dat ik een dag les zou krijgen van Sanne tijdens het postgraduaat perinatale psychologie dat ik afgelopen jaar volgde.

Sanne's verhaal is namelijk heel aangrijpend: in 2011 verloor ze haar ongeboren kindje na een vruchtwaterpunctie. Die punctie lieten ze uitvoeren nadat het resultaat van de combinatietest een afwijkende waarde toonde en een sterk verhoogde kans op het syndroom van Down.

In het eerste deel van het boek omschrijft Sanne hoe ze dit alles ervaren heeft: het te horen krijgen van de resultaten van de combinatietest, hoe ze gecounseld werden in hun verdere keuzeproces, de punctie zelf, de verlossende brief dat hun kindje gezond was en het verlies een paar dagen daarna. De bevalling, het afscheid, de rouw. Hoewel er heel wat jaren zitten tussen de gebeurtenissen en het moment dat ze het boek schrijft, schrijft ze op een heel aangrijpende, gedetailleerde manier.

Het tweede deel van het boek gaat over de onmogelijke keuzes waarvoor ouders soms komen te staan bij prenatale screening, en hoe we daar als zorgverleners mee om kunnen gaan. Sanne heeft zich de jaren na het verlies van hun zoontje namelijk gespecialiseerd als ethicus op het gebied van reproductieve screening en gaat daarnaast ook met allerlei andere ervaringsdeskundigen en professionals in gesprek. Dit deel neemt het grootste deel van het boek in en is enorm boeiend en leerrijk.

Hoewel de combinatietest nog zelden gebruikt wordt en het grootste deel van de zwangeren momenteel voor de meer betrouwbare NIPT kiest, heeft ook die manier van screenen uitdagingen waar we soms te weinig bij stilstaan. De NIPT kan bijvoorbeeld ook nevenbevindingen opsporen, waarbij het onduidelijk is hoe ernstig de gevolgen ervan voor het kindje zullen zijn.

In dit boek vind je heel wat handvaten om het gesprek aan te gaan met zwangeren zodat ze op een bewuste manier kunnen kiezen voor het al dan niet afnemen van de NIPT en op voorhand stilstaan bij wat ze zouden doen bij een afwijkende uitslag. En als er dan een afwijkende uitslag zou zijn: hoe ondersteun je toekomstige ouders bij alle keuzes die op dat moment op hen af komen? En hoe ondersteun je ouders in hun rouwproces? Want hoe je het ook draait of keert, er is altijd een verlies: van een zorgeloze zwangerschap, van een gezond kindje, van het afbreken van een zo gewenste zwangerschap...

Een aanrader voor elke zorgverlener die zwangeren counselt over prenatale screening.